Spor Gündemi'nde Burcu Biçer, hafta başında 58.'si gerçekleştirilen Super Bowl'un ne olduğuna, geçmişine ve dünyaya etkilerine değiniyor.
Spor ve müziğin bir araya geldiği en büyük şovlardan biri olan Super Bowl, 58. kez düzenlendi. Kansas City Chiefs ile San Francisco 49ers arasında Pazar gecesini Pazartesi sabahına bağlayan, Türkiye saati ile 02.30’da Nevada’nın Las Vegas şehrinde oynanan son Super Bowl'u Kansas City Chiefs kazandı. Kansas City oyuncusu Patrick Mahomes, son beş yılda üçüncü kez MVP yani en değerli oyuncu seçildi.
Peki, Super Bowl ne demek? Super Bowl, Ulusal Futbol Ligi (NFL) şampiyonunu belirlemek için her yıl oynanan final maçına deniyor. Bir noktada Super Bowl, tamamen futbolla ilgili olmaktan çıktı ve lüks partiler, devre arası fantezileri ve bütçeleri gişe rekorları kıran bir filmle yarışacak gibi görünen reklamlarla kurumsal bir karnaval haline geldi.
Super Bowl futbol ve müziği nasıl bir araya getirdi?
Super Bowl devre arası şovu, izleyici ve ülke çapında ilgiyi biraz daha genişletmeye yardımcı olan aslında sporun popüler kültürle temel bağlamını temsil eder. İlk zamanlar kolej bandolarının ve üniversite topluluklarının gösterileriyle başlayan bu performansların dönüşümü, 1980'lerin ortalarından bu yana popüler müzisyenler tarafından gerçekleşti. Yıllar boyunca bu sahnede pop, rock, rap, blues ve soul dahil olmak üzere çok çeşitli müzik türleri temsil edildi.
Super Bowl devre arası performanslarının modern dönemi, 1993'te Michael Jackson'ın "Heal the World" temalı performansıyla başladı. Şarkı listesi çok iyi olmamasına rağmen, bir stadyumda izleyebileceğimiz bu en görkemli şov, hem futbol, hem de müzik tarihine geçmiş oldu ve böylece Super Bowl şovları bir dönüşüm yaşadı.
2004'te Timberlake - Janet Jackson, 2007'de Prince, 2016'da Bruno Mars - Beyoncé, 2017'de Lady Gaga, 2020'de Jennifer Lopez - Shakira, 2021'de Madonna ve son olarak da 2023'te Rihanna gibi isimlerle muazzam şovlara ev sahipliği yapan Super Bowl, bu sene ise Usher'ın Super Bowl devre arası performansı ile ortalama 129,3 milyon izleyiciyle bugüne kadar en çok izlenen performans oldu.
Bu yıl 127 milyon kişi tarafından canlı izlenen Super Bowl etkinliği, devre arasında sanatçıların performanslarını sergilerken aynı zamanda albümlerini ve şarkılarını tanıtacağı bir alana da dönüşüyor. Örneğin, geçtiğimiz yıl sahne alan Rihanna'nın, etkinliğin ardından albüm satışları ve şarkı dinlemeleri %349 arttı.
Taylor Swift etkisi
Taylor Swift, sevgilisi olan Kansas City oyuncusu Travis Kelce için dünya turnesinden çıkıp geldi. Turnesi için Japonya’da olan Taylor Swift, böylece erkek arkadaşı Travis Kelce'i izlemek için dünya çapında bir gezi yapmış oldu ve maçtan önce Las Vegas’a geldi. Hatta Japon Büyükelçiliği, sanatçının rahat bir şekilde yetişeceğine dair bir açıklamada da bulundu.
Manifold’da bu konuyla ilgili bir yazı yazan Şebnem Baran, "Super Bowl esnasında yayınlanan reklamlara baktığımızda farklı nitelikte örnekler görmemiz mümkün fakat hemen hemen her sene - kendi tabirleriyle daha muhafazakâr ve daha ziyade Cumhuriyetçi Parti oy vereni olduğu varsayılan izleyicileri hedef alan semboller de görülebiliyor; kamyonetler, motosikletler ve kovboy şapkalı karakterler bu sembollere örnek. Her halükârda Super Bowl’da görünür olmak çok büyük bir iktidar meselesi. Belki Taylor Swift, devre arası şovu ya da reklamla ekranda olmayacak ama bir taraftar olarak onun sahadaki varlığı yine aynı derecede önemli. 11 Şubat’ta Super Bowl’da yalnızca takımlar değil, markalar ve ideolojiler de yarıştı," diye belirtiyor.
NFL’in karbon ayak izi
Geçen yıl yaklaşık 115 milyon izleyiciyle rekor kıran, ABD’nin en çok izlenen spor etkinliği Super Bowl’un bu seneki 30 saniyelik bir reklam maliyeti yedi milyon dolar oldu ancak bu reklamların sadece parasal maliyeti değil - çevresel maliyeti de yüksek.
Bir diğer yandan geçtiğimiz yıldaki Super Bowl'da 1,42 milyar tavuk kanadı tüketildiği biliniyordu. Super Bowl 2024'te ise bu sayı yaklaşık 1,5 milyar tavuk kanadına ulaştı ve tahminen iki bin ton gıda atığı oluştu.
Okuma önerileri
Taylor Swift’in karbon ayak izi hakkında
Taylor Swift, Super Bowl ve Toplumsal Kutuplaşma